یکی از بخش های مهم هر خودرو سیستم انتقال قدرت است. گیربکس یا همان جعبه دنده که یک سیستم انتقال قدرت موتور است بخش اصلی آن در قسمت زیرین کاپوت خودرو قرار دارد. اکنون در اکثر خودروهای جدیدی که به بازار عرضه می شوند از جعبه دنده اتوماتیک استفاده می کنند زیرا رانندگی ساده‌ای داشته و موجب افزایش تمرکز راننده خواهد شد. تعمیر گیربکس اتوماتیک کاری هزینه بر است و بهتر است که با انواع گیربکس ها و موارد موثر بر قیمت گیربکس اتوماتیک و عملکرد آنها بیشتر آشنا شویم تا بتوانیم بهتر از آنها استفاده کنیم. اولین گیربکس اتوماتیک از نوع AT بود که در کانادا و در سال 1921 اختراع شد. استفاده از این ابزار در خودرو موجب کنترل سرعت چرخش چرخ ها خواهد شد و در نتیجه میزان گشتاور موتور را افزایش می دهد. در این مطلب از تهران گیربکس قصد داریم گیربکس اتوماتیک را خدمتتان معرفی کنیم و با نحوه کار و مزایا و معایب هرکدام از آنها آشنا شویم. با ما همراه باشید.
وظیفه گیربکس اتومات در خودرو چیست؟
این مدل جعبه دنده پیچیده ترین عملکرد را در میان دیگر جعبه دنده های خودرو دارد. این وسیله موجب تعویض دنده به صورت اتوماتیک خواهد شد است و ممکن است بعضی از راننده ها درک بالا و خوبی از عملکرد و میزان پیچیدگی آن نداشته باشند. یکی از تفاوت های این مدل جعبه دنده با نوع دستی آن، این است که در مدل دستی راننده باید به صورت مداوم گیربکس را تعویض کند. این وسیله معرفی شده نیروی لازم جهت حرکت خودرو را فراهم می سازد و این کار با تنظیم گشتاور و سرعت مورد نیاز انجام خواهد گرفت. رساندن این نیروی محرکه ایجاد شده از موتور خودرو به چرخ های آن توسط سیستم انتقال قدرت انجام خواهد گرفت.
نحوه کار گیربکس اتومات با دستی چه تفاوتی دارد؟
تعویض دنده در جعبه دنده دستی باید متناسب با سرعت چرخ دنده ها انجام گیرد و از این رو باید در این زمینه مهارت داشته باشید. اگر این عمل به درستی انجام نگیرد ممکن است دنده های آن به تعویض نیاز پیدا کنند. اما در جعبه دنده اتوماتیک میزان مهارت و رانندگی چندان هم مهم نیست و این وسیله تعویض دنده را متناسب با میزان گاز ماشین انجام می دهد. در این مدل پدال کلاچ وجود ندارد.
یکی از کارهای مهم در گیربکس خودرو هنگام تعویض دنده است. این عمل در مدل معمولی با گرفتن کلاچ انجام خواهد شد. اما در مدل اتومات تعویض دنده از طریق حسگرها با فشار روغن و مبدل گشتاور و همچنین میزان گاز خودرو تعویض می شود. در مدل اتومات با قرار دادن خودرو در حالت Drive سیستم خودرو خود به خود فعال می شود و با فشار دادن پدال گاز میل لنگ سرعت موتور خودرو را محاسبه خواهد کرد و جعبه دنده، دنده را به صورت خودکار تغییر می دهد.
قطعات اصلی انواع گیربکس اتوماتیک خودرو
هر یک از قطعات مختلف جعبه دنده می توانند در هماهنگی با هم خودرو را به حرکت درآورند. اما اگر هر کدام از آنها آسیب ببیند و دچار مشکل شود کار دیگر قطعات نیز دچار مشکل خواهد شد و خودرو نمی تواند به درستی حرکت کند و از این رو توانایی حرکت را از دست خواهد داد.
قسمت اول اجزای تشکیل دهنده گیربکس اتوماتیک قطعاتی هستند که به آن ها قطعات مکانیکی گفته می شود و به عنوان عملگر شناخته می شوند.
قسمت دوم که به آنها قطعات هیدرولیکی می گویند و به عنوان کنترل گر کار می کنند.
ابزار مکانیکی شامل :
- واسطه
- درپوش
- پیچ و رگلاژ باند
- خورشیدی
مهمترین قسمت این قطعه مهم، دنده های خورشیدی آن است و به طور مشخص هر جعبه دنده دارای یک یا چند خورشیدی می باشد. با استفاده از این وسیله تمام اعضا بر روی یک محور قرار خواهند گرفت و از شکسته شدن دنده و ایجاد سر و صدا جلوگیری می کند.
رینگ : این قسمت بر روی پیستون قرار خواهد گرفت. رینگ جهت کاهش تماس بین پیستون و جداره سیلندر عمل می کند و همچنین موجب نگهداری تراکم در بخش بالایی پیستون خواهد شد. از طرف دیگر نیز موجب کنترل فاصله میان دیوار سیلندر و پیستون می شود.
پوسته : بدنه اصل گیربکس است که دیگر اجزا بر روی آن قرار می گیرند.
هرز گرد : این قطعه موجب تنظیم کردن تسمه هایی که بر روی میل لنگ ها قراردارند خواهد شد و باعث حرکت یکنواخت و همزمان قطعات جعبه دنده می شود.
شفت : شفت ها حرکت دنده را تنظیم می کنند و چرخ دنده ها نیز بر روی آن قرار گرفته اند که در کل به سه دسته تقسیم می شوند :
- شفت ورودی
- شفت اصلی
- شفت دنده عقب
گاورنر: این قطعه نوعی سوپاپ است که به صورت هوشمند عملکرد میزان سرعت اتومبیل را کنترل می کند. این محصول به شفت خروجی وصل می باشد. در صورت افزایش سرعت خودرو، سرعت گاورنر نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
اهرم دنده پارک : این قطعه بر روی شفت قرار خواهد گرفت و مانع از حرکت خودرو می شود.
سلکتور تعویض دنده : وظیفه این قطعه تغییر حالت دنده خودرو و روشن کردن چراغ دنده عقب است که در آن قطعات مهم گیربکس اتومات می باشد و باید به دقت از آن مراقبت کنید و تحت هیچ شرایطی نباید آب به درون آن نفوذ کند.
آکومولاتور : این قطعه در افزایش ناگهانی فشار، به عنوان کنترل کننده عمل می کند.
قطعات هیدرولیکی مدل اتومات شامل :
- لوله انتقال روغن
- گالر روغن
- اکو موتورلار
باند ترمز
پمپ اولیه
تورک کنورتور
رگلاتور فشار
کلاچ یکطرفه
کلاس هیدرولیکی
سوپاپ تعویض ماسوره ای – مغناطیسی
سوپاپ فشار شکن
انواع گیربکس اتوماتیک
گیربکس CVT
اولین بار شرکت نیسان از گیربکس CVT استفاده کرده و پس از آن مورد استقبال شرکت های خودروسازی زیادی قرار گرفت. در این جعبه دنده انتقال نیرو با استفاده از دو عدد مخروط و یک تسمه فلزی یا پلیمری موجب اتصال مخروط ها به هم می شود انجام خواهد گرفت. حرکت نسبی این مخلوط در راستای محور موجب تغییر دنده نسبت به حرکت خواهد شد.
یکی از مهمترین مزیت های این مدل جعبه دنده پیوستگی تعویض دنده اصلی در هنگام تعویض آن ماشین تکان و همچنین افت دور کنترلی خواهد داشت. خودروهایی که از این مدل جعبه دنده استفاده می کنند شامل VTi – Variomatic- M-CVT – SE CVT – Autotronic می باشند.
گیربکس AMT
گیربکس AMT همان مدل معمولی است که عملگرهای الکترومکانیکی را بر روی آن نصب می کنند و موجب تعویض دنده به صورت خودکار خواهد شد.
یکی از مهمترین مزیت های این محصول قیمت ارزان و ساختار آن است که از ساده ترین مدل گیربکس های اتوماتیک است. از طرفی به دلیل شباهت اثر قطعات آن با مدل دستی، هزینه تعمیرات آن نیز کمتر است.
از این مدل در خودروهای MMT- SMG- Selespeed- Diamatic استفاده می شود.
گیربکس سیاره ای AT
از جمله متداول ترین انواع گیربکس اتوماتیک، مدل سیاره ای آن است. در این مورد انتقال قدرت خودرو توسط مجموعه ای از چرخ دنده های خورشیدی سیاره انجام خواهد گرفت. کلاچ اتوماتیک این مدل هیدرولیکی بود و به سیستم کنترلی مجهز می باشد. این مدل در خودروهای ۲۰۶ و ۲۰۷ و پارس اتوماتیک و sd709 همچنین خودروهای خارجی سوزوکی ویتارا، هایما s۷ و اچ سی کراس استفاده می شود.
گیربکس DCT
این مدل گیربکس از لحاظ ساختار شباهت زیادی به گیربکس معمولی دستی دارد اما دارای دو گیربکس مستقل می باشد که هر یک از آنها به صورت مستقل به یک مجموعه کلاج متصل هستند. تعویض دنده و کلاچ گیری با استفاده از عملگرهای الکترومکانیکی انجام خواهد گرفت و توسط واحد پردازنده مخصوص گیربکس کنترل خواهد شد.
یکی از مهمترین مزیت های این مدل جعبه دنده، راندمان و قدرت بالا و افت انرژی کم می باشد.
پیش‌بینی می شود که در آینده، به کار گیری این کار گیربکس در ماشین ها افزایش می یابد.
در رنو کیچر از گیربکس اتوماتیک DCT استفاده شده است.
عواملی که موجب خرابی گیربکس اتومات می شوند.
تعویض حالت گیربکس در هنگام حرکت: در نظر داشته باشید که تحت هیچ شرایطی نباید در هنگام حرکت حالت گیربکس را تعویض کنید. در صورت رعایت این موضوع این خودروتان عمر طولانی تری خواهد داشت.
رانندگی در حالت خلاص: دقت کنید که خلاص کردن گیربکس اتوماتیک خودرو در سراشیبی ها موجب کاهش مصرف سوخت نخواهد شد.
انتخاب کردن حالت Drive هنگام گاز دادن: نگه داشتن پدال گاز خودرو در هنگام خلاص و پس از انتخاب D برای به حرکت درآوردن خودرو می تواند منجر به وارد کردن خسارات جبران ناپذیر به جعبه دنده خودرویتان شود.
درگیر کردن حالت پدال قبل ازمتوقف کردن خودرو: در نظر داشته باشید که قبل از توقف کامل خودرو حالت پارک را فعال نکنید. البته بیشتر خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک اجازه انتخاب وضعیت پارک در هنگام حرکت را نمی دهند.
عدم توجه به و سرویس‌های دوره ای گیربکس: در حالت ایده‌آل بهتر است هر ۵۰۰۰ کیلومتر، کارکرد میزان سطح روغن گیربکس اتوماتیک با استفاده از گیچ قرار داده شده بررسی کنید.
نشانه های خرابی انواع گیربکس اتوماتیک
احساس لرزش در گیربکس : مدل اتومات در هنگام تعویض دنده به دنده دیگر به صورت روان و بدون مشکل عمل می کند. اما اگر هنگام تعویض دنده لرزش را احساس گردید باید بلا فاصله نسبت به رفع ایرادات آن اقدام کنند زیرا در صورت پشت گوش انداختن آن به چرخ دنده ها آسیب می رساند و به تدریج مشکل را بیشتر می کند.
صدای غیر طبیعی خودرو : اگر صدای ناله و یا هر چیز دیگری را در قسمت زیرین ماشین تان احساس کردید ممکن است مشکل از جعبه دنده باشد. این صداها می تواند به دلیل بروز مشکل در روغن گیربکس نیز باشد. زیرا این روغن وظیفه بسیار مهمی دارد و روغن کاری اکثر چرخ دنده ها و قطعات مکانیکی را انجام می دهد و در صورت گذشت زمان استفاده طولانی از آن، خاصیت خود را از دست می دهد و نمی تواند مانع از اصطکاک شود.
به مشام رسیدن بویی شبیه بوی سوختگی : یکی از شایع‌ترین علائم خرابی گیربکس بلند شدن بو از آن است زیرا روغن آن بیش از حد گرم می شود و باید این مشکل را جدی بگیرید زیرا نقش محافظتی بسیار بالایی دارد.
خارج شدن دنده از جای خود : لرزش دنده مشکل جدی و مهم است و بعد بلافاصله نسبت به تعمیر آن اقدام کنید در غیر این صورت پروسه فرمان گیربکس و جابجایی آن بین دنده ها دچار نقص می شود.
بسیاری از مشکلات انواع گیربکس اتوماتیک خودرو از موارد جزئی و کوچک شروع می شود و نادیده گرفتنها خسارات جبران ناپذیری را به سیستم ایمنی خودرو وارد می کند. پس در صورت بروز هر کدام از علائم اشاره شده در بالا بلا فاصله به تعمیر و رفع کردن نقص هر قطعه اقدام کنید تا خدای ناکرده دچار تصادف آسیب نشوید.
بهترین نوع گیربکس اتوماتیک ایران
با توجه به اینکه در خودروهای داخلی دنده اتوماتیک به طور معمول از گیربکس AL4 استفاده شده است می توان نتیجه گرفت که پر استفاده ترین نوع گیربکس در ایران است که دارای چهار دنده جلو با یک دنده عقب است و قابلیت تعویض به صورت دستی را هم داراست. از طرف دیگر گیربکس ZF نیز در خودروهای داخلی استفاده می شود که ساخت آلمان است و برای اکثر خودروهای شرکت پژو به کار می رود. اما در کل مدل AL4 متداول ترین گیربکس اتوماتیک در بین خودروهای داخلی کشور به حساب می‌آید که در تقریبا دو دهه است وارد صنعت خودروسازی ایران شده است.
خدمات تهران گیربکس در مورد تعبیر انواع گیربکس اتومات
گروه صنعتی تهران گیربکس یکی از تعمیرگاه های تخصصی در تهران است که تعمیر انواع گیربکس اتوماتیک و دستی را با مجرب ترین نیرو می دهد که هریک مهارت و دانش بالایی در مورد تعمیر و قطعات مختلف آن دارند.
تعمیرات و سرویس های این شرکت دارای گارانتی می باشد. در صورت بروز هرگونه مشکل برای جعبه دنده خودرویتان می توانید با شماره های درج شده در سایت تماس گرفته و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
هزینه های تعمیر انواع گیربکس اتوماتیک
هزینه تعمیر گیربکس به مدل خودرو و گیربکس بستگی دارد. با توجه به شرایط اقتصادی کشور هزینه تعمیر و تعمیر قطعات این قطعه متغیر است. جهت اطلاع از هزینه تعمیر این جعبه دنده می توانید با مشاوران سایت تماس فرمایید.
مقالات مرتبط:
